AMD Ryzen 3 3200G & Ryzen 5 3400G
De aandacht ging de afgelopen tijd vooral naar de nieuwe mid-range en high-end Ryzens, maar tegelijkertijd bracht AMD ook twee nieuwe apu's op de markt. De Ryzen 3 3200G en Ryzen 5 3400Gzijn allebei voorzien van geïntegreerde graphics, maar dat is niet het enige belangrijke verschil met de rest van de Ryzen 3000-serie.
Ondanks dat de 3200G en 3400G in de Ryzen 3000-serie vallen, zijn ze namelijk gebaseerd op de 'Zen+'-cores en niet op de nieuwe Zen 2-cores. Zen 2 vormt de basis voor de rest van de 3000-reeks en is per kloktik zo'n vijftien procent sneller - dat én de efficiëntie van het bijbehorende 7nm-procedé mis je dus bij deze nieuwe apu's. Dat was te verwachten, aangezien de apu's tot nu toe altijd een core-generatie achterliepen, maar zeker omdat ze dit keer tegelijk werden gelanceerd met de overige Ryzen 3000-modellen veroorzaakt het de nodige verwarring.
Zoals de Zen+ architectuur van de Ryzen 2000-processors (exclusief de apu's dus) een relatief kleine upgrade was ten opzichte van de eerste generatie, zijn ook de 3200G en 3400G weinig meer dan gefinetunede versies van hun voorgangers. De Ryzen 3 3200G is net als de 2200G een quadcore zonder SMT, maar de turbosnelheden liggen 200 tot 300 MHz hoger. Ook de RX Vega 8-gpu met 512 rekeneenheden loopt wat harder dan bij de 2200G. De 3400G beschikt wel over SMT en heeft eveneens hogere klokfrequenties meegekregen dan zijn voorloper, zowel voor de cores als voor de gpu.
Naast de kloksnelheden is er in feite niets veranderd: de processors hebben nog altijd een tdp van 65 watt, een dual-channel ddr4-2933 geheugencontroller en een achttal pci-express 3.0-lanes. Bij de Ryzen 3 3200G krijg je de simpele Wraith Stealth-koeler, de Ryzen 5 3400G wordt deze generatie geleverd met de iets luxere Wraith Spire. Bovendien maakt alleen de 3400G gebruik van 'high-quality metal TIM'.
De adviesprijzen van de nieuwe Ryzen-apu's zijn identiek aan die van de vorige generatie: 99 dollar voor de Ryzen 3 3200G en 149 dollar voor de Ryzen 5 3400G. In de praktijk leg je op het moment van schrijven gemiddeld 110 en 169 euro neer. Vooral de 3400G is daarmee nog flink duurder dan zijn voorloper, aangezien die de afgelopen maanden in prijs is gezakt.
Testprocedure
De Hardware Info CPU Test is gebaseerd op de voorgaande testmethode en vertoont dan ook de nodige gelijkenissen. Vanwege alle problemen met de Windows 10 October 2018 Update (1809), die uiteindelijk nauwelijks is uitgerold, hebben we alle oudere processors getest met de versie daarvoor, namelijk 1803 (inclusief Spectre/Meltdown patches). Aangezien de AMD Ryzen 3000-processors specifiek zouden profiteren van optimalisaties in de nieuwste Windows 10 May 2019 Update (1903), hebben we de nieuwe AMD-cpu's met die Windows-versie getest. Tijd om alle andere cpu's ook opnieuw te testen met versie 1903 was er niet, maar daarnaast staat die versie volgens de laatste cijfers pas op 6% van de pc's - heel representatief zou dat dus ook nog niet zijn. Wel hebben we een validatietest uitgevoerd door een Intel Core i9 9900K volledig ons testparcours te laten doorlopen op Windows 10 1903. Daaruit bleek in geen enkel geval een significant verschil - je kunt de processors in de grafieken dus goed met elkaar vergelijken, en dat is uiteindelijk ons doel.
Van iGPU tot GTX 1080 Ti
Hardware Info test alle processors met het energieprofiel op High performance. Bij processors met een geïntegreerde gpu draaien we het gros van onze benchmarks zonder extra videokaart, terwijl we cpu's zonder igpu (zoals AMD Ryzen) combineren met een Nvidia GeForce GTX 1050 Ti.
Alle gamebenchmarks draaien we in combinatie met een GeForce GTX 1080 Ti in Full HD resolutie (1920x1080) met medium en ultra settings. Dat is uiteraard niet meer de allernieuwste videokaart, maar hij geeft nog altijd een goede indicatie van de prestaties die je in combinatie met een high-end videokaart kunt halen en bovendien hebben we deze kaart reeds met tientallen processors getest, zodat je veel vergelijkingsmateriaal hebt. We kiezen juist voor de relatief lage Full HD-resolutie om de cpu waar mogelijk de bottleneck te laten zijn. In de eerste grafieken vind je het gemiddelde aantal beelden per seconde (fps) dat berekend wordt.
Frametimes
Nog interessanter is de 99ste percentiel frametijd, te zien in de laatste twee grafieken. Dit is de tijd waarbinnen 99% van alle beelden in de test berekend kon worden. Een lagere 99ste percentiel frametijd betekent een lagere maximale vertraging bij het berekenen van een nieuw frame. Het is een betere methode om de worst case prestaties van een cpu/gpu-combinatie in kaart te brengen dan de minimale fps, die veel andere publicaties tonen. Vergeet niet: minimum fps is het laagste aantal frames binnen ieder gemeten tijdbestek van een seconde, maar zegt weinig over negatieve pieken die minder dan een seconde duren. Op veler verzoek rekenen we de 99ste percentiel frametijd ook om naar een minimum fps-waarde, zodat ook voor wie de achterliggende techniek niet snapt de grafieken begrijpelijk zijn.
Testconfiguraties
Alle testsystemen zijn voorzien van 8 GB G.Skill Trident Z-geheugen per kanaal (16 GB bij dual-channel en 32 GB bij quad-channel), werkend op de hoogste officieel door de processors ondersteunde klokfrequentie. Vaak is dat tegenwoordig ddr4-2666 of ddr4-2933. Bij de AMD Ryzen 3000-processors staat het geheugen zelfs standaard op ddr4-3200. Verder gebruiken we Samsung 970 Evo-ssd's van 1 TB en Seasonic Prime Titanium 650W-voedingen.
We meten het stroomverbruik met een zelfontworpen stroommeter, die rechtstreeks het verbruik via de cpu-stroomkabels meet. Op die manier kunnen we nauwkeurig het stroomverbruik van processors in kaart brengen. We doen zowel stroomtests in idle als onder diverse belastingen.
Een lijst van gebruikte benchmarks:
Contentcreatie Adobe Lightroom CC Classic
Adobe Photoshop CC 2018 - Fotobewerking
Adobe Photoshop CC 2018 - Panorama
Adobe Premiere Pro CC 2018 - 4K Hardware.Info TV export
Video- en audio-encoding x264 encoding
x265 encoding
FLAC encoding
3D-rendering
Blender 2.79b
Cinebench 15 (single- en multi-threaded)
Cinebench 20
Data-compressie en -encryptie 7-Zip 18.05
WinRAR 5.60
AIDA64 - Zlib
AIDA64 - AES
AIDA64 - SHA3
Web-browsing en Microsoft Office
Chrome 75 - Jetstream 2
Microsoft Word 2016 - 1000 pagina's naar PDF
Microsoft Excel 2016 - Monte Carlo aandelen analyse
Geïntegreerde GPU benchmarks 3DMark Skydiver
Dota 2
F1 2017
Minecraft
Gaming benchmarks (GTX 1080 Ti) Assassin's Creed: Origins (DirectX 11)
Battlefield 1 (DirectX 11)
Far Cry 5 (DirectX 11)
GTA V (DirectX 11)
The Witcher 3: Blood & Wine (DirectX 11)
Rise of the Tomb Raider (DirectX 12)
The Division (DirectX 12)
Stroomverbruik Cinebench 15
Adobe Premiere Pro CC 2018
Idle
Onderstaande tabel toont de specificaties van onze testsystemen. We gebruiken altijd een CPU-koeler die voldoende is om de processor maximaal te laten presteren. Afhankelijk van het stroomverbruik van een processor is dat een Cooler Master Hyper 212 Evo, Cooler Master MasterLiquid Lite 120 of NZXT Kraken X62.
Benchmarks: content creation (Adobe Lightroom, Photoshop en Premiere)
Om de prestaties van de processors voor content creatie te analyseren, doen we diverse tests met Adobe software.
In Adobe Lightroom CC Classic exporteren we een groot aantal RAW-foto's naar JPEG met diverse effecten. In Adobe Photoshop CC 2018 doen we een tweetal tests. Allereerst meten we hoe langt het duurt om via een script een groot aantal veelgebruikte bewerkingen los te laten op een grote afbeelding. In een tweede test meten we hoe lang het duurt om een aantal hoge resolutie foto's om te zetten naar een panorama.
Voor de test met Adobe Premiere Pro CC 2018 maken we gebruik van een zwaarder project dan we bij CC 2017 deden, waardoor de benchmark wat langer duurt. Ook de nieuwe test bestaat uit het renderen van een deel van een Hardware.Info TV-aflevering en maakt gebruik van vier bronkanalen met elk kleurcorrectie en diverse andere effecten.
De nieuwe Ryzen-apu's scoren in vergelijking met hun voorlopers in elke test beter, maar het verschilt per benchmark hoe groot de verschillen zijn. Door de bank genomen zijn de 3200G en 3400G zo'n 20 procent sneller dan de apu's van de vorige generatie. Vooral in Premiere Pro is de Ryzen 5 duidelijk sneller dan de Ryzen 3 zonder SMT.
Benchmarks: video- en audio-encoding (x264, x265 en Flac)
Door middel van Staxrip zetten we full hd video om naar h.264 of h.265 met de processor-cores. Voor beide maken we gebruik van de veel gebruikte x264 en x265 codecs. Daarnaast meten we hoe lang het duurt om een uur ongecomprimeerde audio om te zetten naar Flac.
In de x264-test haalt de Ryzen 5 3400G de snelste Intel-quadcore uit de grafieken in, de Core i3 8350K. Hij scoort 14% beter dan de 2400G. Het verschil tussen de 2200G en 3200G is met 9% wat kleiner. x265 blijft toch meer het domein van de Intels. Ook in de audiotest doen de apu's het niet bijzonder goed - de Ryzen 5 3600 is met zijn Zen 2-cores veel sneller in deze test.
Benchmarks: 3D-rendering (Cinebench / Blender)
Om de prestaties bij 3D-rendering in kaart te brengen gebruiken we allereerst de officieel meegeleverde benchmarks van de open-source Blender 3D-rendering software. Daarnaast draaien we de bekende Cinebench 15 en 20 benchmarks, zowel multi-threaded als single-threaded. Zowel Blender als Cinebench staan erom bekend dat de workloads optimaal schalen bij processors met meerdere cores.
Single-threaded zijn de verschillen tussen de oude en nieuwe Ryzen-apu's beperkt; het verschil valt zo goed als volledig te verklaren door de verschillen in kloksnelheid. De Ryzen 5 3600 is met zijn nieuwere Zen 2-cores veel vlotter. Multi-threaded komt bijvoorbeeld Cinebench 20 uit op 6% winst voor de 3200G en 3% winst voor de 3400G, steeds ten opzichte van hun voorganger.
Benchmarks: data-compressie en -encryptie
We draaien een vijftal data-compressie en -encryptie benchmarks. Allereerst comprimeren we 4 GB aan data met zowel 7-Zip als Winrar. Daarnaast draaien we een drietal onderdelen van de AIDA64-benchmark. Zlib is een populaire compressiemethode die door veel software gebruikt wordt. AES is één van de meest gebruikte encryptie-algoritmes en is bijvoorbeeld de basis voor de SSL-encryptie van HTTPS-websites. Met AIDA64 meten we ook hoe snel data gehashed kan worden met SHA3.
In 7-Zip zijn de Ryzen 3 3200G en Ryzen 5 3400G weliswaar zo'n 15 procent sneller dan de vorige generatie AMD-apu's, maar de vergelijkbare Intels blijven sneller. Ook in Winrar haalt de 3400G het niet bij de Core i3 8350K. Ook hier is de verbetering van generatie op generatie echter best groot.
Benchmarks: web-browsing en Microsoft Office (Word en Excel 2016)
In Chrome versie 75 draaien we de Jetstream 2.0 benchmark om te bepalen hoe snel de processor Javascript-berekeningen kan uitvoeren. Verder draaien we een tweetal tests met Microsoft Office 2016: in Word converteren we 1000 pagina's tellend document naar een PDF-bestand. In Excel draaien berekeningen in een complexe sheet die de toekomstige waarde van een aandelenportefeuille voorspelt op basis van het Monte Carlo algoritme.
De browsertest is een goed voorbeeld van een benchmark waarin de derde generatie Ryzen een grote verbetering bracht, maar de apu's profiteren daar dus nog niet van. De 3200G en 3400G zijn slechts ietsje sneller dan hun voorlopers. Ook in de Word-test moeten ze het afleggen tegen menig Core i3 en zelfs een Pentium. De multi-threaded Excel-benchmark doet het relatief wat beter op de AMD's.
Benchmarks (iGPU): 3DMark Skydiver
Dan de grafische tests; we beginnen met de benchmarks op de geïntegreerde graphics, waar het bij de apu's natuurlijk allemaal om draait. In 3DMark scoren de nieuwe Ryzens dan ook beter dan de igpu's van elke andere desktopprocessor. De hoger geklokte Vega-gpu's zijn ongeveer twintig procent sneller dan de vorige generatie apu's.
Benchmarks (iGPU): Dota 2
Dota 2 draaien wij voor onze benchmarks in Vulkan. Ook hier laten de Ryzen 3 3200G en Ryzen 5 3400G hogere scores noteren, al is het verschil bij de Ryzen 5's duidelijk groter. Op lage settings is Dota 2 dusdanig snel tevreden dat de onderlinge verschillen tussen processors met een igpu erg beperkt blijven.
Benchmarks (iGPU): F1 2017
Ook in F1 profiteert vooral de Ryzen 5 3400G van zijn snellere igpu. Hij komt tot een gemiddelde framerate van 77 fps op medium settings, wat ruim een kwart sneller is dan waartoe de 2400G in staat was. Met 35 om 38 fps schelen de 2200G en 3200G elkaar veel minder.
Benchmarks (iGPU): Minecraft
Minecraft draaien we op twee grafische presets, waarvan de zwaarste ook nog enige nadruk legt op de gpu terwijl de op lagere instellingen de cpu-kracht de hoofdrol speelt. De Intel-processors doen het in dit spel heel aardig. De Ryzen 5 3400G is op beide instellingenniveaus echter de vlotste van allemaal. De 3200G presteert vergelijkbaar met de 2400G van de vorige generatie.
Gaming benchmarks: Assassin's Creed: Origins
In dit deel van de review beginnen we met de gaming benchmarks waarbij een GTX 1080 Ti als videokaart op elke processor is gebruikt. In Assassin's Creed: Origins is de 3200G ongeveer net zo snel als zijn voorganger, terwijl de 3400G een stukje beter presteert. Het niveau van Intels Core i3's weet hij echter niet te ontstijgen.
Gaming benchmarks: Battlefield 1 (DX11)
Op veler verzoek testen we de first-person shooter Battlefield 1 in DirectX 11-modus. Uit een uitgebreide analyse met meerdere cpu's en videokaarten blijkt dat de DirectX 11-api doorgaans iets betere prestaties oplevert, behalve bij processors met vier of minder cores. In die gevallen is juist DirectX 12 sneller.
Ook in Battlefield 1 doen de nieuwe Ryzen-apu's het weliswaar beter dan de vorige generatie, maar is het verschil niet groot genoeg om de Core i3's in te halen. De Ryzen 5 3600 is enorm veel sneller, al doet ook de 6-core Ryzen 5 2600 het al stukken beter.
Gaming benchmarks: Far Cry 5
In Far Cry 5 zijn de Ryzen 3's sneller dan de Ryzen 5's; wellicht verslikt deze game zich in de extra virtuele threads van laatstgenoemden. Wel is de 3400G duidelijk sneller dan de 2400G; er zit dus verbetering in.
Gaming benchmarks: GTA V
Grand Theft Auto V mag dan inmiddels drie jaar beschikbaar zijn voor de pc, het blijft een uiterst populaire game die ook nog eens een zware wissel trekt op je processor. Het spel weet doorgaans tot ongeveer vier cores te verzadigen, maar heeft buiten dat voornamelijk graag snelle cores. Ten opzichte van oudere tests hebben we voor de presets wat zwaardere instellingen gekozen, aangezien het spel bij framerates (ver) boven de 150 fps soms haperingen vertoont omdat de engine het niet meer bijhoudt.
In GTA V zien we wederom dat de Ryzen 3 het beter doet: ook dit spel heeft liever snelle cores dan virtuele threads. De nieuwe chips zijn sneller dan de oude, maar elke courante Core i3 doet het nog altijd beter.
Gaming benchmarks: The Witcher 3: Blood & Wine
In The Witcher 3 doen de nieuwe apu's het beter dan hun voorlopers, waarbij de Ryzen 5 3400G op het niveau van een gemiddelde Core i3 scoort. De 3200G komt daar niet bij in de buurt, maar is wel duidelijk rapper dan de Pentiums.
Gaming benchmarks: Rise of the Tomb Raider (DX12)
Rise of the Tomb Raider ondersteunt zowel DirectX 11 als 12. Uit uitgebreide tests blijkt dat de game op alle punten (framerates, frametimes, cpu-belasting) beter draait in de DirectX 12-modus, dus daarom gebruiken we die voor onze benchmark. In tegenstelling tot voorheen gebruiken we niet langer de geïntegreerde benchmark voor cpu-tests, maar lopen we een stukje door de Geothermal Valley. Dit geeft een beter beeld van de prestaties in de praktijk en geeft ons bovendien de mogelijkheid om frametimes te loggen.
De Ryzen 3 3200G is nipt langzamer dan de Core i3 8100, de Ryzen 5 3400G gaat er juist net overheen. Ten opzichte van de vorige generatie zijn de apu's ongeveer tien procent sneller.
Gaming benchmarks: The Division (DX12)
We sluiten de gaming benchmarks af met The Division, dat in de DX12-api draait. Ook hier brengen de nieuwe Ryzens een bescheiden prestatieboost ten opzichte van de vorige generatie, maar potten breken doen ze niet.
Stroomverbruik
Het laatste reguliere onderdeel van ons testparcours is het stroomverbruik. We meten rechtstreeks de stroom die door de cpu-stroomkabels loopt tijdens verschillende scenario's. Allereerst tonen we het gemiddelde en maximale verbruik tijdens de Cinebench 15 benchmark. Verder bepalen we het gemiddelde verbruik tijdens de Adobe Premiere Pro benchmark. De laatste grafiek toont het idle verbruik.
Onder belasting verbruikt de Ryzen 5 3400G fors meer dan de 2400G; de meter slaat uit tot gemiddeld 64 watt, oftewel 17% meer. De 3200G is in zowel Cinebench als Premiere Pro juist wat zuiniger dan zijn voorganger.
Efficiëntie
Dan de efficiëntie. De grafiek toont het totale stroomverbruik dat nodig is om het fragment Hardware.Info TV te renderen in Premiere Pro.
De Ryzen-apu's hebben relatief veel stroom nodig om deze taak te volbrengen, wat zowel aan het hogere verbruik als de weinig bijzonder prestaties zal liggen. Voor het efficiënt afhandelen van zware workloads zijn de Ryzen-apu's niet geschikt.
Conclusie
De AMD Ryzen 3 3200G en Ryzen 5 3400G zijn weinig spannende processors. Ze maken geen gebruik van de nieuwe Zen 2-cores, waardoor de prestaties slechts incrementele verbeteringen laten zien. Het varieert enigszins per test, maar gemiddeld ga je er in de cpu-tests een procent of tien op vooruit. De gpu is ongeveer een kwart sneller geworden, al zien we dat vooral terug bij de Ryzen 5 3400G.
Ondanks dat de single-core prestaties door de toepassing van de oudere Zen+-architectuur nog niet op het niveau van Intel zijn, presteren de apu's in multi-threaded tests vrij aardig tegenover de concurrentie. De geïntegreerde gpu van de AMD-chips is uiteraard veel krachtiger, maar in combinatie met een losse videokaart levert Intel in de meeste spellen de soepelste game-ervaring af.
De grootste concurrentie komt echter niet van de Core i3's, maar uit eigen huis. Zeker de Ryzen 5 2400G is flink goedkoper geworden, waardoor de prestatiewinst van de nieuwe generatie niet opweegt tegen de meerprijs die je nu nog moet betalen. Ook de spotgoedkope Ryzen 5 2600 met zes cores is een razend interessant alternatief - voor gaming in combinatie met een losse videokaart verdient die sowieso de voorkeur. Maar zelfs als je puur om beeld te krijgen een goedkope videokaart zou moeten aanschaffen, is hij voor all-round gebruik vaak de betere keuze.
Al met al veranderen de Ryzen 3 3200G en Ryzen 5 3400G voorlopig weinig aan het processorlandschap, en wie ervan uitgaat met een 'Ryzen 3000' de nieuwe Zen 2-cores in huis te halen, komt in deze gevallen van een koude kermis thuis. Als de nieuwe apu's op termijn net zo in prijs gaan dalen als de vorige generatie, vallen ze wellicht meer in de smaak.
